'Professionele afstand', helpend of niet?

Gepubliceerd op 29 mei 2025 om 11:02

In veel opleidingen leer je hoe je 'professionele afstand' bewaart. Als therapeut, coach of hulpverlener is het je taak om de ander te helpen zonder zelf al te betrokken te raken. Je moet eigenlijk vooral een soort neutrale spiegel zijn.

Ik heb daar gemengde gevoelens bij. Want ik zie dat er soms een 'professionele muur' ontstaat waarachter de therapeut zich veilig heeft verschanst, om alle ellende die je op een dag te horen krijgt niet te hoeven voelen. En hoe begrijpelijk ook, dat soort afstand is volgens mij helemaal niet helpend voor de ander!

Soms hakt het er bij mij echt even in. Wat mensen meemaken kan soms zo oneerlijk en verdrietig zijn. Of zoveel tegelijk...

Ik geloof dat dat iets goeds is, dat ik daar iets bij voel. Het is juist zorgwekkend als de pijn van de ander mij niet meer raken kan. Empathie, compassie, meeleven en meevoelen... Het zijn kostbare menselijke eigenschappen en mijns inziens onmisbaar als je hulpverlener, coach of therapeut bent.

Als je alleen maar 'professionele neutraliteit' nodig hebt, kun je ook chatten met chat GPT.😉

Ik laat dus wél merken als iets mij raakt. Jij hebt al te vaak meegemaakt dat mensen vinden dat je

  • 'je er overheen moet zetten',
  • 'erboven moet staan,
  • 'niet in je slachtofferrol moet blijven hangen',
  • 'er niet zo'n drama van moet maken.'

Ik geloof niet dat jij 'uit je slachtofferrol kunt komen', als je niet eerst óók helemaal kunt voelen, erkennen en rouwen dat je in sommige opzichten een slachtoffer bént. (oei, dat is een aparte blog waard denk ik nu...)

Soms is het nodig en helend als iemand erkent dat het NIET meevalt, dat het NIET eerlijk is. Dat het nooit had mogen gebeuren. Dat jouw tranen en boosheid er helemaal mogen zijn. Mijn meevoelen kan jou helpen om jezelf die erkenning te geven.

En bovendien: hoe kan ik jou leren contact te maken met je gevoelens, en toe te laten dat jouw gevoelens er helemaal mogen zijn, als ik de mijne verstop achter een muurtje?

MAAR. Het is NIET de bedoeling dat jij mij moet gaan helpen, of dat we vervolgens samen hulp nodig hebben...

Ik help je niet als jij door mijn geraaktheid het gevoel krijgt dat jij voor mij moet zorgen, en mij gerust moet stellen. 'Heftig hé? Maar ik heb al een heel stuk verwerkt hoor...'

En ik help je ook niet als we samen in die put gaan zitten, en ik je niet kan begeleiden om die put uit te klimmen. 

Daar heb je hopelijk een schat van een vriendin voor, maar dat is geen coaching.

Hoe dan wel? Ik kies niet voor 'professionele afstand', maar voor 'professionele nabijheid'.

Wat is het verschil? Ik hoef geen robot te zijn, ik mag me laten raken. En in dat meevoelen kan ik nabij zijn. Die nabijheid kan jou de veiligheid geven om zelf te durven voelen wat het met je doet.

Maar ik heb wel zélf zorg te dragen voor mijn geraaktheid, zodat ik voor jou stevig en veilig blijf. En ik heb te bewaken dat ik met mijn volwassen zelf bij jou aanwezig blijf, en niet in een oud verdriet van mijzelf schiet. 

Wat ook belangrijk is: dat ik jou niet ga troosten, maar jou leer hoe je jezelf kunt troosten. Dat jij niet meelift op mijn boosheid, maar je eigen boosheid mag voelen. Want je hebt niets aan mijn gevoelens over jouw onrecht, als je niet in staat bent om het zelf te voelen, én er zelf voor te zorgen. Dán pas worden jouw verdriet en boosheid een kracht en energie die jou helpen om je een weg uit de 'put' te banen. 

Ik ben niet je vriendin of je lieve buurvrouw. En jij bent niet alleen maar bij mij om je hart te luchten. Je wil ook ergens uit, en ergens heen! Daar kan ik jou bij helpen als ik nabijheid geef én richting. Als ik jou help je eigen pijn te troosten én je eigen kracht terug te vinden.

Soms word ik zo geraakt dat mijn eigen pijn even nabijheid nodig heeft. Dan neem ik een kort moment om dat bewust te doen. Soms benoem ik dat ook even. Niet zodat jij je dan zorgen over mij gaat maken, maar om transparant te zijn over hoe dat werkt voor mij. 

Voelen, ademhalen. Voelen, ademhalen.

En dan ben ik er weer. Voor jou.

Want jij hoeft niet voor mijn pijn te zorgen. Dat doe ik zelf. En ik leer je graag hoe jij dat ook kan. 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.